Službeni glasnik BiH, broj 7/15
Ovaj akt nije unešen na bosanskom jeziku.
Na osnovu člana 24. stav (1) tačka b) Zakona o internoj reviziji institucija Bosne i Hercegovine ("Službeni glasnik BiH", br. 27/08 i 32/12), Centralna harmonizacijska jedinica Ministarstva finansija i trezora Bosne i Hercegovine donosi
PROGRAM
OBUKE I CERTIFICIRANJA INTERNIH REVIZORA U INSTITUCIJAMA BOSNE I HERCEGOVINE
I. OPŠTI DIO
Član 1.
(Predmet)
Programom obuke i certificiranja internih revizora u institucijama Bosne i Hercegovine (u daljem tekstu: Program) Centralna harmonizacijska jedinica Ministarstva finansija i trezora Bosne i Hercegovine (u daljem tekstu: CHJ), u skladu sa članom 24. Zakona o internoj reviziji institucija Bosne i Hercegovine (u daljem tekstu: Zakon), definiše program obuke i certificiranja internih revizora u organizacijama iz člana 2. stav (2) Zakona.
Član 2.
(Primjena Programa)
Odredbe ovog programa odnose se na:
- rukovodioce jedinica interne revizije i interne revizore koji vrše funkciju interne revizije u organizacijama na koje se primjenjuje Zakon, a koje su obavezne uspostaviti internu reviziju na način propisan Odlukom o kriterijima za uspostavljanje jedinica interne revizije u institucijama Bosne i Hercegovine ("Službeni glasnik BiH", broj 49/12),
- zaposlene u CHJ koji rade na poslovima uspostavljanja i razvoja sistema i vršenja funkcije interne revizije u institucijama BiH.
Član 3.
(Ovlašteni interni revizor u institucijama BiH)
Ovlaštenim internim revizorom u institucijama BiH smatra se lice koje, u skladu sa odredbama ovog programa, stekne Certifikat ovlaštenog internog revizora u institucijama BiH, a time i zvanje ovlaštenog internog revizora u institucijama BiH.
II. PROGRAMI OBUKA
Član 4.
(Program obuka)
U okviru Programa obuka definišu se: sadržaj i struktura programa obuka, program teorijskog dijela obuke i struktura obuka, trajanje teorijskog dijela obuka, pismeni ispit, praktična obuka, uslovi, obaveze i odgovornosti instruktora i mentora koji će vršiti obuke za sticanje Certifikata ovlaštenog internog revizora u institucijama BiH.
Član 5.
(Sadržaj programa obuke)
(1) Program obuka za sticanje Certifikata ovlaštenog internog revizora u institucijama BiH sastoji se od:
- teorijske obuke,
- pismenog ispita i
- praktične obuke.
(2) Teorijska obuka, pismeni ispit i praktična obuka iz prethodnog stava, za rukovodioce jedinica interne revizije i interne revizore, koji su imenovani u skladu sa Odlukom o kriterijima za uspostavljanje jedinica interne revizije u institucijama Bosne i Hercegovine i Pravilnikom o zapošljavanju internih revizora u institucijama BiH, kao i za zaposlene u CHJ koji rade na poslovima uspostavljanja sistema i vršenja funkcije interne revizije u institucijama BiH (u daljem tekstu: Interni revizori), moraju biti odobreni i organizirani od CHJ.
Član 6.
(Obavezni moduli teorijskog dijela obuke)
Teorijska obuka sastoji se od četiri obavezna modula i to od:
1. Regulatornog okvira za internu reviziju u institucijama BiH;
2. Osnova javne interne kontrole;
3. Metodologije rada interne revizije u javnom sektoru;
4. Upravljanja internom revizijom u javnom sektoru.
Član 7.
(Struktura modula za teorijsku obuku)
Moduli za teorijsku obuku imaju sljedeću strukturu:
(1) Regulatorni okvir za internu reviziju u javnom sektoru:
1. Zakon o internoj reviziji institucija BiH,
2. Priručnik za interne revizore u institucijama BiH,
3. Standardi interne revizije,
4. Kodeks profesionalne etike za interne revizore,
5. Povelja internih revizora,
6. Sporazum o vršenju funkcije interne revizije.
(2) Osnove javne interne kontrole, finansijskog upravljanja i kontrole - FUK:
1. Osnove FUK (osnovni pojmovi, svrha, cilj, obilježja kvalitetnih sistema FUK),
2. Komponente interne kontrole: COSO elementi,
3. Interna revizija i FUK i njihova povezanost,
4. Pregled ključnih oblasti FUK-a:
a) Strateško planiranje u javnom sektoru,
b) Budžetski ciklus i budžetiranje,
c) Trezorsko poslovanje,
d) Računovodstvene prakse u javnom sektoru,
e) Javne nabavke,
f) Upravljanje ljudskim resursima u institucijama BiH,
g) Plaćanja u javnom sektoru,
h) Centralizirani sistem obračuna plata.
(3) Metodologija rada interne revizije u javnom sektoru:
1. Izrada strateških i godišnjih planova IR,
2. Provođenje interne revizije,
3. Izvještavanje o rezultatima rada revizije,
4. Naknadne revizije,
5. Dokumentiranje i revizorski dosije,
6. Nepravilnosti i sumnje na prevaru,
7. Prezentacija konačnog izvještaja interne revizije,
8. Analiza gotovih primjera revizorskog izvještaja,
9. Izrada GKI IR.
(4) Upravljanje internom revizijom u javnom sektoru:
1. Komunikacija sa rukovodstvom institucije,
2. Odnos interne revizije sa Uredom za reviziju institucija BiH,
3. Odnos interne revizije i CHJ,
4. Godišnji izvještaji jedinica interne revizije,
5. Godišnji konsolidovani izvještaj IR.
Član 8.
(Trajanje teorijske obuke)
(1) Teorijska obuka, iskazano u školskim časovima, po oblastima traje:
1) Regulatorni okvir za internu reviziju u javnom sektoru - 7 školskih časova
2) Osnove javne interne kontrole, odnosno finansijskog upravljanja i kontrole - 14 školskih časova
3) Metodologija rada interne revizije u javnom sektoru - 21 školski čas
4) Upravljanje internom revizijom u javnom sektoru - 14 školskih časova
(2) Maksimalno trajanje teorijske obuke u toku jednog radnog dana je 7 školskih časova.
(3) Prisustvovanje teorijskoj obuci je obavezno, a izuzetno se može, u opravdanim slučajevima, po jednom modulu, uz prethodnu saglasnost predavača, opravdati izostanak od jednoga radnog dana ili sedam (7) školskih časova.
(4) Mjesto i period održavanja teorijske obuke definisat će CHJ i/ili Koordinacioni odbor centralnih harmonizacijskih jedinica (u daljem tekstu: KO CHJ).
Član 9.
(Pismeni ispit)
Pismeni ispit - test sastoji se od četiri ispitna područja, koja odgovaraju obaveznim modulima i to od:
1. Regulatornog okvira za internu reviziju u javnom sektoru;
2. Osnova javne interne kontrole;
3. Metodologije rada interne revizije u javnom sektoru;
4. Upravljanja internom revizijom u javnom sektoru.
Član 10.
(Praktična obuka)
Praktična obuka podrazumijeva praktično vršenje internih revizija i sačinjavanja revizorskih izvještaja u instituciji za koju je nadležna jedinica iz koje dolazi interni revizor, ili kroz učešće internog revizora u vršenju pilot internih revizija organiziranih ili podržanih od CHJ i projekata iz oblasti PIFC-a koji se realiziraju u institucijama BiH, a u kojima je CHJ ključni akter i nosilac aktivnosti (u daljem tekstu: Projekti).
Član 11.
(Izvođači obuka)
(1) Teorijski dio obuke za interne revizore u institucijama BiH realiziraju instruktori iz reda stručnjaka koji su prošli odgovarajuće obuke za instruktore.
(2) Realizacija pismenog ispita i testiranja kandidata u nadležnosti je Ispitne komisije imenovane u skladu sa članom 20. ovog programa.
(3) Za realizaciju praktičnog dijela obuka internih revizora u institucijama BiH odgovorni su mentori.
(4) Instruktore i mentore, kako za stručne obuke i certificiranje, tako i za kontinuiranu profesionalnu edukaciju, u skladu sa odredbama ovog programa imenuje CHJ i/ili KO CHJ.
(5) Za svaki od modula jedan od instruktora imenuje se za voditelja obuke.
Član 12.
(Kriteriji za izbor instruktora i mentora)
(1) Instruktori su državni službenici koji su prošli odgovarajuće obuke i koji posjeduju neophodna znanja za organizaciju i provođenje pojedinih vrsta modula i obuka.
(2) Da bi neko lice bilo izabrano za instruktora potrebno je da ispunjava sljedeće kriterije:
a) Da posjeduje Certifikat ovlaštenog internog revizora verificiranog ili izdatog od CHJ.
b) Da posjeduje radno iskustvo od minimalno 2 godine u području u kom provodi edukaciju.
c) Da ima pozitivne dosadašnje ocjene CHJ iz prethodno provedenih predavanja – ukoliko je primjenjivo.
d) Da je učestvovalo u stručnom radu, iz oblasti interne revizije i drugih stručnih oblasti definiranih ovim programom, u vidu učešća u pisanju zakonskih propisa, podzakonskih akata (pravilnika, metodologija, priručnika i sl.), publiciranih izvještaja na temu interne revizije, predavanja, izlaganja i prezentacije na stručnim skupovima, objavljeni članci i sl.
e) Da posjeduje certifikat o okončanoj obuci za voditelja obuka u sklopu Projekata.
f) Certifikati o drugim specijalističkim znanjima.
(3) Izuzetno od odredbi st. (1) i (2) ovog člana, za pojedine module i oblasti obuka mogu se angažirati i eksperti koji ne ispunjavaju kriterije iz stava (2) ovog člana, a koji posjeduju potrebna specijalistička znanja za predmetna područja obuke, što dokazuju odgovarajućim diplomama, certifikatima, licencama ili radnim iskustvom.
(4) Mentori mogu biti:
- instruktori koji zadovoljavaju uslove iz st. (1) i (2) ovog člana ili
- rukovodioci jedinica interne revizije koji poslove rukovodioca jedinice interne revizije obavljaju duže od 2 godine i koji su obavili najmanje 3 interne revizije u javnom sektoru.
(5) CHJ je dužna uspostaviti, voditi i ažururati listu eksperata iz stava (3) ovog člana.
Član 13.
(Obaveze i odgovornosti instruktora i mentora)
Instruktori i mentori, imenovani u skladu sa ovim Programom dužni su:
1. Držati se cilja i sadržaja obuke,
2. Pripremiti materijale za obuku i iste dostaviti CHJ na odobrenje najkasnije 30 dana prije početka obuke,
3. Pripremiti se za provođenje obuka u skladu sa odobrenim materijalima,
4. U svom radu pridržavati se uputstava CHJ i odobrenih materijala,
5. Stručno i kvalitetno provesti obuku za koju su zaduženi,
6. Sačiniti i CHJ dostaviti izvještaj o obavljenoj obuci.
III. IZVOĐENJE OBUKA
Član 14.
(Izvođenje obuka)
Pod Izvođenjem obuka podrazumijeva se definisanje: obaveze pohađanja obuka i certificiranja, uslova za prijavljivanje kandidata za stručnu obuku, provjeru kvaliteta obuka i angažiranje instruktora i mentora za izvođenje obuka.
Član 15.
(Obaveza pohađanja stručne obuke i certificiranja)
(1) Obavezu pohađanja obuke i sticanja Certifikata ovlaštenog internog revizora u institucijama BiH u skladu sa ovim Programom, imaju svi Interni revizori.
(2) Svi obaveznici pohađanja obuke iz stava (1) ovog člana dužni su CHJ dostaviti Prijavu za obuku za sticanje certifikata ovlaštenog internog revizora u institucijama BiH (u daljem tekstu: Prijava) na obrascu koji je sastavni dio ovog programa.
(3) Interni revizor iz stava (1) ovog člana dužan je, u skladu sa odredbama ovog Programa najkasnije u roku od 24 mjeseca od stupanja na snagu ovog programa steći Certifikat ovlaštenog internog revizora u institucijama BiH na način propisan ovim programom.
(4) CHJ je dužna blagovremeno organizovati obuke za sticanje Certifikata ovlaštenog internog revizora u institucijama BiH u skladu sa ovim programom.
Član 16.
(Uslovi i procedure za prijavljivanje kandidata za stručnu obuku)
(1) Potencijalni kandidat za pohađanje programa obuka i certificiranja internih revizora u institucijama BiH je Interni revizor zaposlen u institucijama Bosne i Hercegovine.
(2) Da bi prijava potencijalnog kandidata za pohađanje programa obuke i certificiranja internih revizora bila prihvaćena, potrebno je da potencijalni kandidat CHJ uz svoju Prijavu dostavi i:
- akt o imenovanju/postavljenju internog revizora – kopija,
- dokaze o ispunjavanju svih dodatnih uslova za zapošljavanje internih revizora, propisanih Pravilnikom o zapošljavanju internih revizora u institucijama BiH ("Službeni glasnik BiH", br. 81/12 i 99/14),
- saglasnost rukovodioca institucije u kojoj je Interni revizor zaposlen, da Interni revizor može u tom periodu pohađati obuke za sticanje zvanja ovlaštenog internog revizora u institucijama BiH.
(3) Po prijemu Prijave iz stava (3) ovog člana, CHJ će sve pristigle prijave razmotriti i kandidate koji budu ispunjavali propisane uslove o tome će i obavijestiti.
(4) Lice iz st. (1) i (2) ovog člana stiče status kandidata za pohađanje Programa obuka i certifikovanja internih revizora, nakon što CHJ prihvati njegovu Prijavu.
Član 17.
(Provjera kvaliteta obuka)
(1) CHJ je nadležna za praćenje, procjenu i provjeru kvaliteta obuka.
(2) Kontrola kvaliteta obuka, koju provodi CHJ, zasniva se na vršenju uvida u pripremljene materijale za obuke, koje CHJ odobrava, te na uvidu u konkretan proces obuke kroz praćenje predavanja i rada instruktora i mentora.
Član 18.
(Finansiranje angažmana instruktora i mentora)
(1) Instruktor i mentor imaju pravo na naknadu za svoj angažman i rad na obukama.
(2) Visinu naknada iz prethodnog stava utvrđuje, po održanom školskom času CHJ i/ili KO CHJ.
(3) CHJ i/ili KO CHJ su odgovorni za isplatu naknada iz st. (1) i (2) ovog člana.
(4) Pravo na naknadu i njena visina precizno se regulišu putem ugovora o angažmanu zaključenog između instruktora ili mentora, s jedne strane i CHJ i/ili KO CHJ, sa druge strane.
(5) Sredstva za ove namjene dužna je osigurati CHJ i/ili KO CHJ u okviru budžeta CHJ i/ili budžeta KO CHJ.
IV. POLAGANJE ISPITA, PRAKTIČNA OBUKA I CERTIFICIRANJE
Član 19.
(Polaganje pismenog ispita i praktična obuka)
(1) Kandidati nakon što su odslušali sva četiri obavezna modula teorijskog dijela obuke iz čl. 6. i 7. ovog programa, mogu pristupiti polaganju pismenog ispita za sticanje zvanja ovlaštenog internog revizora u institucijama BiH.
(2) Pismeni dio ispita sastoji se od testa koji ima 60 pitanja sa višestruko ponuđenim opcionim odgovorima.
(3) Struktura pitanja na pismenom dijelu ispita, po ispitnim područjima je sljedeća:
- Regulatorni okvir za internu reviziju u javnom sektoru - deset (10) pitanja;
- Osnove javne interne kontrole - deset (10) pitanja;
- Metodologija rada interne revizije u javnom sektoru - trideset (30) pitanja;
- Upravljanje internom revizijom u javnom sektoru - deset (10) pitanja.
(4) Svako pojedinačno ispitno područje sastoji se od pitanja na koja se odgovara zaokruživanjem jednog ili više ponuđenih tačnih odgovora.
(5) Pismeni ispit se polaže pred Ispitnom komisijom imenovanom od CHJ u skladu sa odredbama iz člana 20. ovog programa.
(6) Svaki tačan odgovor nosi 1 bod.
(7) Da bi se položio pismeni dio ispita potrebno je da kandidat tačno odgovori na minimalno 60% zadatih pitanja, tj. potrebno je da da tačne odgovore na minimalno 36 kompletnih pitanja i tako osvoji minimalno 36 bodova.
(8) Kandidat koji ne položi pismeni dio ispita, odnosno kandidat koji dobije nezadovoljavajuću ocjenu, jer je sakupio manje od 60% tačnih odgovora, mora ponovo proći teorijsku obuku kako bi ponovo pristupio polaganju pismenog dijela ispita.
(9) Nakon položenog pismenog dijela ispita, kandidat može pristupiti vršenju praktične obuke koja podrazumijeva praktično vršenje internih revizija i sačinjavanja revizorskih izvještaja u instituciji iz nadležnosti jedinice interne revizije iz koje interni revizor dolazi.
(10) Praktična obuka se sastoji od vršenja dvije interne revizije pod stručnim nadzorom mentora.
Član 20.
(Ispitna komisija)
(1) Ispitnu komisiju, članove i zamjenike članova, imenuje direktor CHJ i/ili KO CHJ.
(2) Ispitnu komisiju čine tri člana koji dolaze iz: CHJ, instruktora i mentora.
(3) Jedan od članova Ispitne komisije je predsjednik Ispitne komisije, kojeg između sebe biraju članovi Komisije.
(4) Za rad Ispitne komisije neophodno je prisustvo sva tri člana Ispitne komisije.
(5) Ispitna komisija je odgovorna za:
- Pripremu ispitnih materijala,
- Pripremu ispitnih pitanja i odgovora i njihovo dostavljanje CHJ na odobravanje,
- Provođenje (organizaciju i nadzor) polaganja testa,
- Ocjenu testova (bodovanje i ocjena, prolazna ocjena/nezadovoljavajuća ocjena),
- Vođenje evidencije o postupku i rezultatu testiranja i
- Dostavljanje izvještaja i evidencije o provedenom postupku i ostvarenim rezultatima CHJ.
(6) Administrativne i tehničke poslove za potrebe Ispitne komisije obavlja sekretar Ispitne komisije.
(7) Sekretara Ispitne komisije imenuje direktor CHJ iz reda zaposlenih u CHJ.
(8) Sekretar Ispitne komisije nije član Ispitne komisije.
Član 21.
(Odgovornost CHJ u ispitnom procesu)
CHJ je u ispitnom procesu odgovorna za:
- Organizaciju i koordinaciju procesa prijavljivanja kandidata,
- Organizaciju i koordinaciju logistike za polaganje ispita,
- Odobravanje pitanja koja se postavljaju na testu,
- Vođenje evidencija o ispitnom procesu i kandidatima,
- Kontrolu i verifikaciju procesa ocjenjivanja i bodovanja testova,
- Obavještavanje kandidata o rezultatima ispita.
Član 22.
(Certificiranje)
(1) Kandidat koji uspješno završi cjelokupnu obuku zaključno sa praktičnim dijelom ispita, kao i kandidat koji ispunjava uslove za sticanje Certifikata ovlaštenog internog revizora u institucijama BiH na osnovu ispunjenosti uslova iz člana 34. ovog programa, stiče zvanje i Certifikat ovlaštenog internog revizora u institucijama BiH.
(2) Certifikat o stečenom zvanju ovlaštenog internog revizora u institucijama BiH izdaje CHJ.
(3) CHJ vodi Registar certificiranih ovlaštenih internih revizora u institucijama BiH.
(4) Registar certificiranih ovlaštenih internih revizora u institucijama BiH sadrži relevantne podatke o internim revizorima i o procesu certificiranja ovlaštenog internog revizora u institucijama BiH u skladu sa članom 23. ovog programa.
Član 23.
(Čuvanje dokumentacije)
Prijave za obuku internih revizora, evidencija o prisustvu teorijskoj obuci, dokumentacija o polaganju ispita, evidencije koje sadrže podatke o kandidatima koji su polagali ispite bez obzira na njihov uspjeh, evidencije o obavljenim praktičnim revizijama, zapisnike komisija, evidencije o internim revizorima koji su u skladu sa ovim Programom stekli Certifikat ovlaštenog internog revizora u institucijama BiH, kao i druga dokumenta vezana za proces certificiranja u skladu sa ovim programom, predstavljaju dokumentaciju i evidencije koje je CHJ obavezna da čuva trajno.
Član 24.
(Priznavanja certifikata)
(1) CHJ će provesti postupak verifikacije certifikata internih revizora svim licima koja podnesu zahtjev za verifikaciju certifikata koji su stečeni kod strukovnih udruženja, ili kod jedne od entitetskih centralnih harmonizacijskih jedinica.
(2) Kandidat iz prethodnog stava, po prijemu u profesiju interne revizije u institucijama BiH ima obavezu da CHJ dostavi na uvid program obuke i certificiranja institucije kod koje je stekao certifikat i/ili zvanje ovlaštenog internog revizora, kako bi CHJ utvrdila da li postoji razlika između programa po kojem je taj certifikat/zvanje ovlaštenog internog revizora stečen i odredbi ovog programa.
(3) Ukoliko CHJ utvrdi da ne postoji razlika u sadržaju modula između programa po kojem je stečeno zvanje/certifikat ovlaštenog internog revizora kod neke od entitetskih centralnih harmonizacijskih jedinica ili kod strukovnog udruženja, s jedne strane i odredbi ovog programa, s druge strane, CHJ će kandidatu izdati potvrdu o priznavanju zvanja/certifikata ovlaštenog internog revizora u javnom sektoru koji kandidat posjeduje, a na osnovu koje će tom kandidatu, na njegov zahtjev biti izdat i Certifikat ovlaštenog internog revizora u institucijama BiH.
(4) U slučaju da CHJ utvrdi postojanje razlike u sadržajima, modulima i programima po kojem je kandidat stekao zvanje/certifikat ovlaštenog internog revizora kod neke od entitetskih centralnih harmonizacijskih jedinica ili kod strukovnog udruženja, s jedne strane i sadržaja i odredbi koje propisuje ovaj Program, s druge strane, CHJ će o tome obavijestiti kandidata, a kandidati su dužni utvrđenu razliku položiti, dinamikom i na način kako to CHJ utvrdi.
(5) Nakon što odslušaju i polože utvrđenu razliku, kandidati iz stava (4) ovog člana stiču pravo za dobijanje Certifikata ovlaštenog internog revizora u institucijama BiH.
V. KONTINUIRANA PROFESIONALNA EDUKACIJA INTERNIH REVIZORA
Član 25.
(Kontinuirana profesionalna edukacija)
Kontinuirana profesionalna edukacija (u daljem tekstu: KPE) predstavlja proces u kojem interni revizori u institucijama BiH održavaju nivo svoje stručnosti i kvaliteta usluga koje pružaju i postupak kroz koji iste razvijaju i nadograđuju usvajanjem novih znanja kroz dalji profesionalni razvoj.
Član 26.
(Obaveza kontinuirane profesionalne edukacije)
Interni revizori u institucijama BiH, obavezni su da se kontinuirano usavršavaju i unapređuju svoje znanje, vještine i druge sposobnosti kroz KPE u skladu sa odredbama ovog programa.
Član 27.
(Aktivna i pasivna kontinuirana profesionalna edukacija)
(1) Aktivna KPE predstavlja proces edukacije i usavršavanja u kome Interni revizor ima aktivnu ulogu kao instruktor ili predavač u nekom od stručnih usavršavanja definiranih ovim programom.
(2) Pasivna KPE predstavlja proces edukacije i usavršavanja u kome Interni revizor ima pasivnu ulogu u kojoj je on polaznik ili učesnik nekog od stručnih edukacija definiranih ovim programom.
Član 28.
(Aktivni i neaktivni interni revizori)
(1) Aktivni interni revizor u smislu KPE u institucijama BiH je Interni revizor koji je stekao zvanje certificiranog internog revizora u institucijama BiH i koji vrši poslove iz domena interne revizije u institucijama BiH.
(2) Neaktivni interni revizor u smislu KPE u institucijama BiH je Interni revizor koji je stekao zvanje certificiranog internog revizora u institucijama BiH, a koji iz bilo kog razloga ne obavlja poslove iz domena interne revizije u institucijama BiH.
(3) U slučaju ponovnog aktiviranja za vršenje funkcije interne revizije neaktivnog internog revizora, neaktivni interni revizor je dužan dokazati da se u periodu neaktivnog vršenja funkcije interne revizije kontinuirano profesionalno educirao u skladu sa odredbama ovog programa.
(4) U slučaju iz prethodnog stava, CHJ može provjeriti da li kandidat ispunjava uslove kontinuirane profesionalne edukacije za interne revizore u institucijama BiH.
Član 29.
(Oblasti za kontinuiranu profesionalnu edukaciju)
U cilju KPE internih revizora u institucijama BiH, CHJ priprema i/ili organizira obuke vezane uz teme iz područja i oblasti koje su predmet obuka za KPE i to:
- Metodologija vršenja interne revizije,
- Propisi o internoj reviziji javnog sektora,
- Planiranje interne revizije,
- Vršenje interne revizije,
- Izvještavanje i izrada godišnjih izvještaja interne revizije,
- Praćenje realizacije preporuka i revizorski dosjei,
- CHJ i njena uloga,
- Trezorski sistem, računovodstvo i finansije javnog sektora,
- Upravljanje i rukovođenje u javnom sektoru,
- Budžetiranje u javnom sektoru,
- Finansijsko upravljanje i kontrola,
- COSO model,
- Informacione tehnologije i revizija IT-a,
- Upravljanje ljudskim resursima,
- Zakon o upravi, Zakon o državnoj službi u institucijama BiH i Zakon o radu,
- Revizija učinka,
- Javne nabavke i revizija javnih nabavki,
- Fondovi Evropske unije.
Član 30.
(Vrste kontinuirane profesionalne edukacije)
Vrste KPE za interne revizore u institucijama BiH su:
1) Vršenje interne revizije,
2) Vršenje poslova instruktora, mentora i predavača u procesu sticanja zvanja Certificiranog internog revizora u institucijama BiH u skladu sa ovim programom,
3) Učešće u izradi i razvoju propisa iz oblasti interne revizije i FUK-a,
4) Sastavljanje periodičnih i
ad hoc izvještaja interne revizije i Godišnjeg konsolidiranog izvještaja interne revizije,
5) Učešće u vršenju povremene provjere kvaliteta rada interne revizije,
6) Učešće na tematskim sastancima koje organizira CHJ,
7) Učešće na obukama koje organizira CHJ,
8) Učešće na obukama, konferencijama, seminarima, modulima, radionicama i drugim stručnim skupovima koje organiziraju međunarodne i domaće institucije na teme iz člana 29. ovog Programa,
9) Učešće na obukama, konferencijama, seminarima, modulima, radionicama i drugim stručnim skupovima koje organiziraju strukovna udruženja internih revizora u BiH, a koje su u skladu sa temama i oblastima KPE definiranim članom 29. ovog programa,
10) Formalno stručno usavršavanje u vidu postdiplomskih magistarskih i doktorskih studija,
11) Objavljivanje stručnih radova i članaka u stručnim časopisima, publikacijama i biltenima,
12) Učešće u studijskim posjetama koje imaju za cilj razmjenu iskustava u vezi sa temama iz člana 29. ovog programa,
13) Učešće na stručnim međunarodnim i domaćim konferencijama i skupovima vezanim za oblast interne revizije,
14) Praćenje stručne literature i pretplata na stručne časopise.
Član 31.
(Izvještavanje o kontinuiranoj profesionalnoj edukaciji)
(1) Rukovodilac jedinice interne revizije dužan je voditi pojedinačne evidencije o KPE internih revizora u njegovoj jedinici interne revizije.
(2) Rukovodilac jedinice interne revizije obavezan je da izvještava CHJ o KPE internih revizora u njegovoj jedinici interne revizije.
(3) Rukovodilac jedinice interne revizije, izvještaj iz prethodnog stava, dostavlja CHJ zajedno sa godišnjim izvještajem interne revizije ili ranije po zahtjevu CHJ.
(4) Podaci o KPE koji se dostavljaju u izvještaju CHJ moraju biti potvrđeni potpisom od strane svakog od internih revizora na koje se izvještaj odnosi i potpisom od strane rukovodioca jedinice interne revizije.
(5) Za novoimenovane interne revizore obaveza KPE i izvještavanja o KPE počinje od 01. januara godine koja slijedi godini u kojoj je lice imenovano za internog revizora.
Član 32.
(Evidencije o kontinuiranoj profesionalnoj edukaciji)
(1) CHJ je obavezna da na osnovu izvještaja iz stava (3) prethodnog člana, vodi Registar KPE internih revizora u institucijama BiH.
(2) Neaktivni interni revizori nisu obavezni dostavljati CHJ izvještaj o svojoj KPE.
(3) Neaktivni interni revizori su obavezni ažurno voditi evidenciju o svojoj KPE u skladu sa ovim programom.
(4) CHJ ima pravo da izvrši uvid i provjeru podataka koji su navedeni i dostavljeni u izvještaju o KPE.
Član 33.
(Uputstvo o kontinuiranoj profesionalnoj edukaciji)
CHJ će posebnim odlukama i Uputstvom o KPE za interne revizore u institucijama BiH, u skladu sa odredbama ovog programa, detaljnije urediti oblast KPE u institucijama BiH.
VI. PRELAZNE I ZAVRŠNE ODREDBE
Član 34.
(Prelazne i završne odredbe)
(1) Interni revizori koji posjeduju certifikat ovlaštenog internog revizora verificiran od strane CHJ i imaju minimalno dvije (2) godine iskustva na poslovima interne revizije u javnom sektoru ili na poslovima iz nadležnosti CHJ, te su pohađali teorijsku i praktičnu obuku za interne revizore u okviru Projekata nisu u obavezi pohađati teorijsku obuku, polagati pismeni ispit i vršiti praktičnu obuku, već Certifikat internog revizora u institucijama BiH stiču na osnovu Odluke direktora CHJ.
(2) Interni revizori iz stava (1) ovog člana dužni su u roku od 90 dana od stupanja na snagu ovog programa dostaviti CHJ zahtjev za sticanje Certifikata internog revizora u institucijama BiH.
(3) Uz zahtjev iz prethodnog stava, interni revizori iz stava (1) ovog člana, dužni su dostaviti CHJ i sljedeću dokumentaciju:
a) Rješenje o imenovanju,
b) Certifikat ovlaštenog internog revizora verificiran od CHJ,
c) Dokaz o pohađanju teorijske i praktične obuke za interne revizore u sklopu Projekata.
(4) Odluku iz stava (1) ovog člana donosi direktor CHJ u roku od 30 dana od dana podnošenja zahtjeva.
(5) Interni revizori koji na dan stupanja na snagu ovog programa imaju manje od dvije (2) godine radnog iskustva na poslovima interne revizije u javnom sektoru ili na poslovima iz nadležnosti CHJ, a koji posjeduju certifikat ovlaštenog internog revizora verificiran od strane CHJ, nisu u obavezi pohađati teorijsku obuku, ali su obavezni položiti pismeni ispit i obaviti praktičnu obuku u skladu sa odredbama ovog programa kako bi stekli Certifikat ovlaštenog internog revizora u institucijama BiH.
(6) Interni revizori koji su pohađali praktičnu obuku za interne revizore u okviru Projekata, pilot revizije, nisu u obavezi obavljati praktičnu obuku, ali imaju obavezu pristupiti polaganju pismenog ispita.
(7) Interni revizori iz stava (6) ovog člana u obavezi su, u roku ne dužem od jedne godine od stupanja na snagu ovog programa, podnijeti zahtjev za polaganje pismenog ispita za sticanje Certifikata ovlaštenog internog revizora u institucijama BiH i uz zahtjev priložiti dokaz o pohađanju teorijske i praktične obuke za interne revizore u sklopu Projekata.
(8) CHJ će posebnim aktima dodatno definirati operativno provođenje odredaba ovog programa.
(9) Uslov za priznavanje programa i modula koji se polažu u strukovnim udruženjima, u procesu certificiranja internih revizora institucija BiH jeste da, programi predavanja, predavači kao i načini polaganja i testiranja znanja u strukovnim udruženjima budu odobreni od CHJ i/ili KO CHJ.
(10) Saradnja CHJ i strukovnih udruženja, u oblasti vezane za certificiranje internih revizora će biti regulirana posebnim dokumentom.
Član 35.
(Harmoniziranje Programa obuke i certificiranja IR u institucijama BiH)
CHJ će, nakon usaglašavanja programa obuke u KO CHJ, harmonizirati odredbe ovog programa u skladu sa čl. 24. i 28. Zakona o internoj reviziji institucija BiH.
Član 36.
(Stupanje na snagu)
Ovaj pravilnik stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku BiH".
